هوازی :
یعنی در حضور اکسیژن تنفسی ،فرایندی است که در آن مواد سوختی مانند کربوهیدرات ها در حضور اکسیژن تجزیه می شوند و انرژی مورد نیاز بدن را فراهم می کنند.
دستگاه هوازی :
به مجموعه فرایند های سوخت و سازی در داخل بدن گفته می شود که با تجزیه کربوهیدرات ها و چربی ها در حضور اکسیژن تنفسی انرژی مورد نیاز بدن را تهیه می کنند.
فعالیت هایی با شدت متوسط و مدت نسبتا طولانی که گروهای عضلانی بزرگ را فعال می کنند و اجرای آنها به حضور و مصرف اکسیژن به وسیله عضلات بدن وابسته است،زیرا انرژی مورد نیاز برای اجرای این نوع فعالیت ها به طور عمده و یا کامل از طریق سیستم هوازی تامین می شود.
دویدن – شنا کردن – دوچرخه سواری – طناب زدن و حتی اجرای تمرینات تخصصی مهارتی در یک ورزش مثل تمرینات رزمی کاران در میت و سامبک زدن یا کیسه بوکس با شدت کم و متوسط مثال های از تمرینات هوازی محسوب می شوند.
فعالیت هایی هستند که اجرای انها به حضور و مصرف اکسیژن وابسته نیست .
برای مثال دوی 100 متر یا پرش ها و تمام فعالیت هایی که در مدت کوتاه (چند ثانیه تا حداکثر 3 دقیقه ) انجام می شوند ،مثال هایی از فعالیت های بی هوازی هستند.
به عنوان مثال در ورزش های مبارزه ای ترکیبی از سیستم هوازی و بی هوازی هستند اما سیستم انرژی غالب در این ورزش ها بی هوازی اسید لاکتیک محسوب می شود.
حداکثر توانایی ریه ها ،قلب و عروق برای جذب و انتقال اکسیژن به عضلات و به دنبال آن مصرف هرچه بیشتر عضلات از این اکسیژن آمادگی هوازی گفته می شود.
بنابراین ورزشکاری با ریه های کارآمد و قلب نیرومندتر و توانایی بیشتر برای مصرف اکسیژن به وسیله عضلات امادگی هوازی بالاتری دارد.
توانایی مصرف اکسیژن به وسیله بدن در هنگام فعالیت های شدید ظرفیت هوازی گفته می شود.
ظرفیت هوازی با وازه های دیگری مانند حداکثر اکسیژن مصرفی (vo2max) ، حداکثر اکسیژن دریافتی ، توان هوازی و ظرفیت استقامت قلبی – تنفسی به کار می رود.
توانایی تحمل بدن برای مقاومت در برابر خستگی استقامت نامیده می شود.
استقامت به طور کلی به دو بخش عضلانی و قلبی – تنفسی تقسیم می شود.
استقامت قلبی – تنفسی یا استقامت هوازی ،مقاومت در برابر خستگی در ورزش های طولانی مدت است.
تمرینی که با استفاده از فعالیت های هوازی است که موجب افزایش کارایی سیستم هوازی و در نهایت افزایش آمادگی هوازی می شود.
ظرفیت هوازی ، آمادگی هوازی و استقامت هوازی مفاهیم مشابهی هستند و بر اثر تمرین هوازی افزایش می یابند.
حداقل شدت و مدت تمرین با تاثیرگذاری برآمادگی هوازی ،آستانه هوازی نامیده می شود.
حداقل شدت برای رسیدن به آستانه هوازی 70 درصد حداکثر ضربان قلب یا 55 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی است و حداقل مدت تمرین 20 دقیقه پیشنهاد شده است.
تمرین هوازی آستنانه هوازی را افزایش می دهد و در نتیجه ورزشکار برای رسیدن به آستانه هوازی باید با شدت و مدت بیشتری تمرین کند.
شدتی از تمرین که در آن اکسیژن مصرفی برای تامین انرژی مورد نیاز کافی نباشد و سطح اسید لاکتیک خون و عضله افزایش پیدا می کند و از ورزشکاری به ورزشکار دیگر متفاوت است.
به عنوان مثال :
آستانه بی هوازی در ورزشکاران غیر آماده و غیرورزشکار از 70 تا 77 درصد حداکثر ضربان قلب است.
در افراد ورزشکار استقامتی و آماده می تواند به بیش از 88 درصد حداکثر ضربان قلب هم برسد.
هر چه آستانه بی هوازی ورزشکار بیشتر باشد ،موفقیت او در ورزش های استقامتی بیشتر است.
نویسنده : سید حسین نجفی زاده
منبع :
APPLID EXERCISE PHYSIOLOGY
